jae

jae jao ja: m.m. Alg. Aant.: op Z.eil.; G. Ofl. hoort men thans beide vormen de eerste is ouderwetser steeds jao: Z.V.W. en O.
Bij uitdrukkelijke bevestiging komt achtervoeging voor v. pers. vnw. meest b. ouderen; Z.eil.; jae'k jaeje; jae'n (jei'n ji'n); jaes(e); jaeme(nj; jaeje (zeld.); jaeze; bv. Ei jie je geld à? - Jae'k Jaop ei't sò net gebrocht: Grij.; Ik è vandaehe 'n tie:ntje extra ver die:nd. - Jaeje! (d.w.z. is 't heus?) Hkz.; Was Ko d'r ook bie? - Jae'n (jì'n) die:n is aoltie Pietje-de-vôôste as't op vechten ankomt: Dob.; Was Opoe ok op de bruloft? - Jaes' en z'is ebleve toet'n uu:r of êêne: Bh.; En jul der ok mee ewist mie't schoolreisje? - Jaeme en lol dà me 'had è: Ha.
Algemener is jae't jao't waarbij 't terug slaat op de vraag in zijn geheel: m.m. Z.eil.; G.; Ofl.; Z.V.W.; L.v.Ax.; L.v.H. Zie ook onder bel als aanhefwrd.
jae-(jao-)nêê!: wat denk je wel!: m.m. W. (Omg. Mdb.; Osb.; Srk.; Ok.; Dob.;Aag.); Z.B. (Gs.); Sch.-D. (Bh.; Bns.); Jaop van joe kriege me toch wè 'n riesdaelder zeker je zit'r nogà goed bie tegenwôôrdig? - Jae nêê 'k zou je lekker bedanke!: Dob.; jae-nêê-noe (nou):T. (Anl.); D. (Nwk.. Bns.); meest met ontkenning: Z.B. (Wolf.; Bld.; Ktg.; Kn.; ler.; Kb.); Zumm'n d'onkosten mè hliek-op dêêlen? Jilis 'oe dienk jie d'r over? - Jae-nêê-nie 'k bin d'r hlad nie bie ewist dà mott'n julder mè opknapp'n: Kb.
jae-(jao-)nêê als bw.: nog niet helemaal bijna nog net niet: N.B. (Kam.; T. (Mtd.); Sch.-D.; G.; Ofl. bv. 't regent jae-(jao-)nêê amper nauwelijks: 't waeter is jao-nêê waerm: nog niet warm (genoeg): Gdr.; 't Is jae-nêê drôôge: bijna: Kam.: 't Is jae-nêê an mè 't gaet: het past net precies: Mdh.; ook:
jae-nie:t: nauwelijks: 't vriest jae-nie:t: Smd.; Jimme: ja maar: veroud. geg. W. (Ok.; Grij.). Aant.: als een kind niet 'met twee woorden 'sprak' bv. tegen z'n ouders kreeg hij ten antwoord: jao'ond of nêê'ond: Mdb. (omstr. 1900); m.m. Mdh.; Smd.